Nederlands Onderwijsteam van het Jaar

Introductie

Sander Dol is een bekende naam binnen het onderwijs. Samen met zijn team van het ROC van Amsterdam (ROCvA) won hij de verkiezing van mbo Team van het Jaar 2022. Op de school werkt hij al een indrukwekkende tweeëntwintig jaar. Waarvan tien als opleidingsmanager. Het roc telt bijna 300 mbo-opleidingen, op negentien locaties rondom én in Amsterdam. Ondanks de grote van het roc kenmerkt het zich door een kleinschalige organisatie en veel aandacht voor de individuele student. Iets waar Sander zich al zijn hele loopbaan voor inzet.

Het verhaal

Hoe bijzonder is het als een docent zijn eigen ervaringen kan nemen in zijn werk. Voor Sander is dat het geval. Na een vwo-advies kwam hij uiteindelijk bij het mbo terecht. “Ik deed niet zo mijn best”, zegt hij eerlijk. Zijn studie werkbouwkunde op het mbo vond hij maar saai. Dat lag vooral aan de begeleiding. Sander: “Ik was enthousiast over de vakken en vond het fijn om met mijn handen te werken. Er was alleen maar weinig inspiratie vanuit de docenten.” Een vriend van hem studeerde maatschappijleer en dat leek hem ook wel wat. Zo rolde hij het onderwijs in.

“Het is zonde”, vertelt hij. “Juist op het mbo heb je veel regie en kun je ruimte nemen. Ik ben in mijn werk vooral bezig geweest met niveau 1 en 2, want daar kan je veel betekenen. De docenten waren meneren die je alleen met de achternaam aansprak, dat creëert afstand. De lesstof werd erdoorheen geramd.”

Door zijn eigen ervaring heeft Sander een unieke kijk op het onderwijs op het mbo. En met zijn tomeloze energie en enthousiasme krijgt hij anderen snel mee. In alles wat hij doet staat de student centraal. Innovatie in het onderwijs vindt hij belangrijk én nodig. En buiten de lijntjes kleuren hoort daarbij. Zo had hij een groot aandeel in het herontwerpen van het onderwijs op het ROCvA. Drie teams – waaronder dat van Sander – mochten alle regels laten vallen en bij nul beginnen. De enige afspraak was dat ze zich zouden houden aan het kwalificatiedossier. Dat legt vast wat studenten moeten kennen en kunnen aan het eind van hun studie. De pilot had de klinkende naam: Onderwijs Ontregeld.

Sander: “We mochten een voorstel doen om het onderwijs te ontregelen. Het bekende out-of-the-box denken, maar dan zelfs zonder de box. Ik mag regels graag vinden en kijken hoe we er op een creatieve manier mee om kunnen gaan, daarom werd ik voor de pilot gevraagd.

Het is bevrijdend en bevredigend om zelf het onderwijs te ontwerpen., vertelt Sander. Met veel nieuw lesmateriaal, nieuwe inzichten en een vernieuwde focus werd de roep om nog meer innovatie groter. Met ondertussen soms nog het idee van het bestaan van bepaalde regels. “Nog steeds vertellen mensen mij dat er van alles moet. Maar dat is vaak helemaal niet zo. Er zijn helemaal niet zoveel regels vanuit het ministerie of de inspectie. Er is heel veel ruimte voor eigen invulling waarbij kwalitatief onderwijs natuurlijk altijd voorop staat.”

De uitdaging

Innovatie, dat is het keyword voor Sander’s manier van werken. Hoe logisch is dan ook de samenwerking met Airoc. “Om de vrijheid te nemen om dingen net wat anders te doen moet je veel geregeld hebben. Structuur is belangrijk en dat creëren we met Airoc”, legt hij uit. En juist dat is eigenlijk niet zo Sander’s ding. “Het is niet mijn sterkste punt, dus moet je op zoek naar iemand die daar wel goed in is. De maatwerk die wij willen bieden vraagt om die structuur. Ik heb echt geleerd dat dat noodzakelijk is. En dat is het mooie van Airoc; dat sluit perfect aan op onze manier van werken. Natuurlijk zijn er op school ook systemen, maar die werken niet mee. Airoc ondersteunt ons juist in wat we doen”, legt hij uit.

Waarom Airoc?

De eerste kennismaking met Airoc was bijzonder. “Mijn overbuurman deed de opleiding Ondernemer Handel op het roc”, begint Sander. “Zijn beroepspraktijkvorming-coördinator (BPV-coördinator) was heel enthousiast over Airoc. Die collega weet altijd precies waar de gaatjes zitten, wat er beter kan. Zij bedacht om Airoc in te zetten om de begeleiding te verbeteren. De inspectie was uiteindelijk laaiend enthousiast over de BPV-module van Airoc. Dat hele proces heb ik gevolgd en zo zag ik hoeveel je met Airoc kunt. Een week later zag ik met Martin en Elise aan tafel.”

Het antwoord van Airoc

Van een belletje en een kort gesprek naar samen uitgebreid de wensen en mogelijkheden bespreken. Airoc en Sander sloegen al snel de handen ineen.

Airoc is zo aan te passen, dat het aansluit bij de wensen van elke organisatie en bedrijf. In het geval van het ROCvA is er gekozen om in eerste instantie klein te beginnen. Sander: “Eerst wat opdrachtjes erin, op een gegeven moment de proeve van bekwaamheid erbij. Daarna het uitbreiden van opdrachten tot uiteindelijk zelfs een module voor praktijkbegeleiders. Waarbij de begeleiders tips krijgen: vraag de student is naar het weekend.”

Door de tool stapsgewijs in te zetten, kan iedereen langzaam wennen aan de nieuwe manier van werken. “Dit schooljaar hebben voor het eerst alle teams Airoc. We begonnen bijna drie jaar geleden met één team en zijn zo verder gegroeid. Vorig jaar gebruikte een aantal collega’s nog papieren. Dat heeft echt met scholing te maken. En wat dat betreft doet Airoc het ook fantastisch: ze komen langs voor trainingssessies. Die kunnen altijd georganiseerd worden en daar hebben we ook gebruik van gemaakt”, vertelt hij.

Voor de studenten was het gebruik van Airoc meteen duidelijk. Sander: “Dat was sowieso nooit een vraagstuk. Het is een app op de telefoon dus dat helpt enorm. Het is ontzettend toegankelijk voor studenten.”

Bijzonder zijn de andere innovaties die Airoc indirect met zich meebrengt. “Eerst had je zo’n stageschrift met opdrachten, die staan nu allemaal in de app. Als het op papier staat kost het veel te veel moeite om die opdrachten aan te passen of te verbeteren. Het is een kwestie van de datum vervangen en weer uitdraaien”, geeft Sander toe. “Nu merk je direct of een opdracht niet lekker loopt en pas je dat makkelijk even aan. Ook dat daagt weer uit tot verbeteringen.”